- цæрынæй-хæрынмæ
- з.б.п.
Орфографический словарь осетинского языка. - Владикавказ: Издательство «Алания».. Харум Алиханович Таказов. 2002.
Орфографический словарь осетинского языка. - Владикавказ: Издательство «Алания».. Харум Алиханович Таказов. 2002.
ЦÆРЫНÆЙ ХÆРЫНМÆ — тж. ЙÆ ЦÆРЫНÆЙ ХÆРЫНМÆ Цæрæнбонты; цы цард уымæй. Сидахъон: (Асиаты йæ хъæбысы ныккодта) Йæ цæрынæй хæрынмæ æрмæст дæ фендмæ йæ былтæ чи хордта, уыдон дын ныр сæ хъæбæр къухтæй дæ урс дæллагхъуыртæ куы сцъæх кодтой. (Брытъиаты Е. Дыууæ хойы.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДÆ ЦÆРЫНÆЙ ДÆ ХÆРЫНМÆ — Цæргæ цæрæнбонты. Дæ цæрынæй дæ хæрынмæ мацы хъæстæ фæу. Уæ ивгъуыд азты ауæдз! Цæрынæй хæрынмæ дæу фесафыныл сыстадысты зæххуарз фыдæлтæ. (Туаты Д. Мæ иунæг уарзон ауæдз.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆХДЖЫНТÆ НÆ ХÆРЫН — Исты хæринагæн йæ хуыздæртæ, йæ дзаджджындæртæ нæ хæрын. «Дзырд цæхджын у дзаджджыны синоним, æммидис дзырд. «Йæ цæхджынтæ йын нæ хæрын» дзырдтой цыдæр хæринæгтæй, йæ арæзтмæ гæсгæ ирон джынты хуызæн чи уыд (картофджын, цæхæраджын...). Кæд… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЗÆВÆТТÆ СТЪÆРЫН — Козбау митæ кæнын, зæрдæлхæнæнтæ кæнын, искæй раз хи дæлæмæ кæнын æнхъæлы фæдыл. Лизать пятки ( кому л. ); ковром стелиться. To lick smb. s boots; to bootlick; to back scratch. – Бынтон хъæбатыртæй не сты, куыд уынын, афтæмæй... Иунæгæй дын дæ… … Фразеологический словарь иронского диалекта
БЕДЗЕНÆГ — тж. ДЕДЕНÆГ Нарты кадджыты у æнæзæнæг лæг. Цæры кæмдæр быдыры. Фос æм бирæ уыд, уыдис æм ноджы кæфахсджытæ дæр. Иу бон куы уыди, уæд йæ кæфахсджытæ сæмбæлдысты лагъзыл æмæ йæ доны былмæ раппæрстой, мæнæ цы дзæбæх лагъз у, зæгъгæ. Бедзенæг æлдары… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
НАРТÆ — Нарты кадджыты сæйраг архайджытæ, хъæбатыр, зондджын, зонынджын æмæ æгъдауджын адæмы хатт. Ирон адæм сæ хонынц сæ таурæгъон фыдæлтæ. Хуыцау сæ сфæлдыста уæйгуыты фæстæ. Иу кадæг нын Нарты равзæрды тыххæй афтæ дзуры: – Хуыцау дунейы куы сфæлдыста … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АЛÆФ — Сохъхъыр уæйыг Æфсæроны хъал фырт. Нартæ Зилахары сарæзтой стыр симд, ахæм симд, æмæ зæхх сæ быны рызти. Симды Нарты гуыппырсартæй иу дæр нæ уыди, – нæдæр Уырызмæг, нæдæр Сослан, нæдæр Батрадз. Алæф сæм хохæй бынмæ касти æмæ загъта: «Цон, æмæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХУРХОРТÆ — Хур иудадзыг хæрам тыхты ныхмæ кæй у, уымæ гæсгæ йæм бахъав бахъав кæнынц бахæрынмæ. Хонынц сæ Хурхортæ. Уыдон æй бирæгъты хуызы арвыл сурынц æмæ сурынц, куы йæ баййафынц, уæд æй хæрын райдайынц, фæлæ йæ адæм сæ хъæр хъæлæбайы, топпы гæрæхтæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХÆРНÆДЖЫ ФЫНДЖЫ ÆГЪДАУ — см. ХÆРНÆДЖЫ ФЫНДЖЫ ÆГЪДАУ – перевод Æгъдаумæ гæсгæ хæрнæджы фынгæвæрды алцыдæр æмбæлы къæйттæ къæйттæй. Зианы фынгыл уынаффæ кæны фынджы хистæр. Дыккаг хистæр – æрцæуæг адæмæй, æртыккаг хистæр – зианджыны мыггагæй, иннæтæ бадынц куыдхистæрæй.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин